Een scheiding is voor niemand leuk. Voor jou niet, voor je ex-partner niet, voor je kinderen niet en voor je huisdier(en) geldt hetzelfde. Als volwassene weet je hoe je het voor jezelf zo gemakkelijk mogelijk kunt maken. Maar hoe zorg je ervoor dat het leven van je kinderen zo eenvoudig mogelijk blijft?

1. Praten en een open houding behouden geeft je kinderen duidelijkheid

Vooral jongere kinderen hebben sterk de behoefte aan een duidelijke en heldere communicatie. Daarom is zeggen waar het op staat en een directe manier van communiceren hanteren heel belangrijk. Als je als ouder een metafoor gebruikt als eufemisme voor je scheiding (‘Papa en mama kunnen niet meer zo goed samen zijn’) wordt het voor kinderen ingewikkeld om de scheiding te begrijpen. Wees niet bang om te zeggen waar het op staat.

2. Herkenning en ervaringsverhalen

Om je kinderen te laten wennen aan de scheiding en aan de afwezigheid van één van de ouders kun je boeken met ze lezen. Boeken die gaan over een leeftijdsgenootje dat in dezelfde positie zit kunnen steun geven en voor herkenning zorgen. Zeker wanneer een kind zelf geen vriendjes of vriendinnetjes heeft die in dezelfde positie zitten. Een boek geeft jou als ouder bovendien aanleiding om erover te praten. Tips voor boeken zijn bijvoorbeeld Van alles twee van Martine Delfos, Vaders, moeders? Hardgekookte eieren! van Jacques Vriens en Verdriet met mayonaise van Carry Slee.

3. Twee rugzakken, twee paar sportschoenen, twee pyjama’s…

Voor veel kinderen is het herkenbaar: op school zijn en erachter komen dat hun gymtas, schoolboek of vest nog bij papa of mama ligt. Een scheiding is emotioneel heel zwaar, voor jou als ouder en voor je ex-partner, maar ook voor je kinderen. Het voorkomen van praktische problemen rondom de scheiding kan veel verlichting bieden voor alle partijen. Het is bijvoorbeeld handig om twee pyjama’s voor de winter aan te schaffen: één voor elk huis. Koop ook gymspullen in tweevoud, zodat je niet ’s ochtends vroeg nog in de problemen komt omdat je kind z’n spullen niet mee naar school kan nemen. Door bij beide ouders eigen spulletjes neer te leggen krijgt je kind ook meer het thuisgevoel.

4. Denken in stapjes kan het behapbaar maken

Voor veel kinderen komt een scheiding als een schok. Voor hen kan het lonen om de veranderingen die een scheiding met zich meebrengt in stapjes door te voeren. Heeft je ex-partner inmiddels een eigen woning? Misschien vindt je kind het prettig om er eens op visite te gaan. Logeren kan dan nog een stap te ver zijn. Maar er af en toe eens wat spulletjes heen brengen, of dezelfde dingen als in het huis waar je kind opgroeide ook daar plaatsen, kan het gemakkelijker maken.

Het is voor veel ouders vaak moeilijk hun kinderen te begeleiden tijdens het scheidingsporces en daarna. Ouders worstelen zelf met hun emoties in deze moeilijke periode en zien vaak onbedoeld een goede begeleiding van de kinderen over het hoofd. Toch is het van belang veel aandacht te besteden aan wat de kinderen doormaken voor, tijdens en na de scheiding.

Elk kind reageert op een andere manier op een scheiding, maar gevoelens die overheersen zijn toch vaak angst, boosheid en onzekerheid. Alle zekerheid die het kind kende, valt weg en dit geeft angst. Vaak is er vooraf aan een scheiding een periode met heftige emoties en ruzies wat ook niet bevorderlijk is voor het welzijn van het kind.

Wat kan men doen om als ouder om zo weinig mogelijk het kind emotioneel te belasten?

• Luister goed naar het kind en draag niet direct oplossingen aan. Geef het kind het gevoel dat er naar zijn verhaal geluisterd wordt. Laat het wennen aan de nieuwe situatie en geef het de kans boosheid en verdriet te uiten.
• Als het kind zich schuldig voelt, geef dan aan dat de scheiding een keus is tussen beide partners. Veel kinderen denken dat zij de wortel van het probleem zijn. Men kan dit genoeg ontkennen.
• Wees nooit vaag naar het kind maar altijd eerlijk. Geef precies aan de informatie die het kind nodig heeft. Laat het langzaam aan het idee van een scheiding.
• Probeer niet het waarom van de scheiding uit te leggen, dit werkt verwarrend en zo uitwerken dat het kind je als schuldige gaat zien.
• Wek geen valse hoop door vaag te zijn maar geef aan dat de ouders niet meer bij elkaar zullen komen.
• Laat je nooit negatief uit over de andere partner. Laat het kind de vrijheid om positief over beide ouders te denken en zich te uiten. Frustreert men dit dan kan dit leiden tot gedragsproblemen omdat het kind van beide ouders houdt en wil houden.
• Gebruik het kind ook niet als tussenpersoon met de andere ouder. Werk als ouders samen en laat het kind merken dat dit gebeurt zodat er geen verwarring bij het kind ontstaat.
• Laat de gezagsverhouding tussen ouder en kind niet verstoord raken. Je bent en blijft ouder. De regels die het kent moeten bijven gelden en in acht worden genomen.
• Zorg niet alleen goed voor het kind maar ook voor jezelf . Je bent de rots in de branding waar het kind altijd op terug moet kunnen vallen.